Säminuorâi konferens almosciälkkámuš: “Mist lii vuoigâdvuotâ puátteevuotân já tot kalga leđe mii nálásâš”
“Mist säminuorâin lii haalu já perustume oppâđ sämikielâ já sirdeđ tom čuávvoo suhâpuolváid sehe siäiluttiđ ärbivuáválii tiäđu. Návt sämikulttuur siäilu ellen. Ärbivuáválâš tiätu ij lah miinii, maid mij keččâp ulguubeln, tot kulá mijjân sämmilijd já lii luándulâš uási mist.”
Almosciälkkámuš keigejui säminuorâi konferensist Sämitiigán já tom vaaldij vuástá Sämitige saavâjođetteijee sajasâš Tuomas Aslak Juuso. Kove: Ville Fofonoff / nuorâirääđi.
Säminuorâi almosciälkkámuš paajeed oovdân máttááttâsvuáváámij, oppâmateriaal já škovlim merhâšume ärbivuáválii tiäđu naanoodmist säminuorâi elimist. Almosciälkkámušâst pahuduvvoo, ete säminuorah ánsášeh já tarbâšeh historjá máttááttâs sämmilii uáinust vuovvijn, mii vájáldit staatâi raajijd já kieđâvuš sämmilijd aalmugin já jieijâs historjálii muštâlus válduolmožin.
– Säminuoráid lii tehálâš, ete sij pyehtih oppâđ jieijâs kulttuur já identiteet peht tehálijd aašijd tego jieijâs kielâ já sämmilii historjá. Almosciälkkámušâst láá konferensân uásálistám nuorâi jurduuh tast, maid ärbivuáválâš tiätu já ton paijeentoollâm uáivild sijjân olssis. Mij tuáivup, ete Sämitigge juátká pargos já taistâl puáttee sämisuhâpuolvâi puátteevuođâ peeleest, iätá almosciälkkámuš rähtimân uásálistám nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Niila-Juhán Valkeapää.
Almosciälkkámuš keigejui säminuorâi konferensist Sämitiigán já tom vaaldij vuástá Sämitige saavâjođetteijee sajasâš Tuomas Aslak Juuso.
– Säminuorâin lii eromâš rooli ärbivuáválii tiäđu siäilumist, oovdedmist já sirdemist uđđâ suhâpuolváid. Lii tehálâš, ete almosciälkkámušâst láá konkreetliih iävtuttâsah, vâi mij pastep Sämitiggeest oovtâst nuorâiraađijn smiettâđ tárbulijd tooimâid, iätá Sämitige saavâjođetteijee sajasâš Tuomas Aslak Juuso.
Lasseen almosciälkkámušâst pahuduvvoo, ete vâi ärbitiätu sirdâšum suhâpuolvâst nuubán lii torvejum, kalga lasettiđ naavcâid meid škovliimân. Ärbitiätu ij liijká sirdâšuu tuš škovlâvisteest suhâpuolvâst nuubán, peic ärbivuáválávt meid pääihist. Mij nuorah pivdep, ete puárásub suhâpuolvah, kiäin lii ärbitiätu, iä poolâ jieijâs tiätutääsi já tááiđu vááijuvlâšvuođâst peic jyehih jieijâs ärbitiäđu mijjân.
Almosciälkkámušâst iävtuttuvvoo, ete säminuoráid uárnejuvvojeh merikoskâsiih ”arenah” čokkâniđ já nanodiđ siärvuslâšvuođâ. Lasseen kielâi máttááttâsâst kolgâččij tähidiđ tuárvi stuorrâ meriruuđâid uđđâ oppâmateriaalij várás.
Almosciälkkámuš lii luuhâmnáál: Konferens almosciälkkámuš
Säminuorâi konferens uárnejui Anarist 14.-15.8.2025 Almosciälkkámuš lii valmâštâllum konferens almosciälkkámuš pargopáájást. Konferens ohjelmist lijjii ei. sahâvuáruh Sämitige saavâjođetteijee sajasâš Tuomas Aslak Juusost, Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Niila-Juhán Valkeapääst, muusikpedagog já jyeigee Laura Tapiolast sehe videotiervâttâs lihâdem-, valastâllâm- já nuorâičällee Mika Poutalast. Ohjelmist lijjii sahâvuárui lasseen uásálistittee pargopáájáh. Konferens teeman lâi ärbivuáválâš tiätu ja konferens váldu-uárnejeijen tooimâi Sämitige nuorâirääđi.
Lasetiäđuh:
Nuorâirääđi konferens pargojuávhu saavâjođetteijee
nuorâirääđi värisaavâjođetteijee
Niila-Juhán Valkeapää
niila-juhan.valkeapaa@samediggi.fi
Tuomas Aslak Juuso
Saavâjođetteijee sajasâš
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi
Nuorâirääđi proojeektpargee
Lifu Torikka
Puh. 044 902 4833
lifu.torikka@samediggi.fi
Nuorâičällee
Elli-Marja Hetta
puh. 050 382 5179
elli-marja.hetta@samediggi.fi
Nuorâirääđi njunošpargoh láá ovdediđ säminuorâi kielâlijd já kulttuurlijd vuoigâdvuođâid sehe nanodiđ säminuorâi kulluuvâšvuođâ sämikulttuurân. Nuorâirääđi valmâštâl meid taid Sämitige ciälkkámušâid, alguid já eres uáivilijd moh kyeskih säminuoráid tai säminuorâi eellimtiilijd.
