Sämitigge táttu nomâttemiävtuttâsâid säämi šoŋŋâdâhrääđi jesânin

Säämi šoŋŋâdâhrääđi asâttuvvoo tuárjuđ sämmilij ärbivuáválâš tiäđu huámmášumán väldim šoŋŋâdâhpolitiikân lohtâseijee miärádâstoohâmist. Säämi šoŋŋâdâhrääđist lii saavâjođetteijee, värisaavâjođetteijee já enâmustáá love jesânid. Ucemustáá pele jesânijn ferttejeh leđe säämi ärbivuáválâš tiäđu haldâšeijeeh. Sämitigge valmâštâl iävtuttâs šoŋŋâdâhrääđi jesânijn säämi ärbivuáválâš tiäđu haldâšeijei uásild.

Sämitigge táttu sämisiärváduvvâst iävtuttâsâid säämi ärbivuáválâš tiäđu haldâšeijein säämi šoŋŋâdâhrááđán. Iävtuttâsâid mij táttup nuuvt maaŋgâsyergilávt ko máhđulâš jieškote-uv sämiiäláttâsâi já -kulttuur mättein, jieškote-uv ahejuávhui já suhâpeelij ovdâsteijein, tavesämikielâ, nuorttâsämikielâ já aanaarsämikielâ kielâkuávluin sämmilij päikkikuávlu jieškote-uv oosijn. Puáhtá iävtuttiđ eenâb ko oovtâ ulmuu. Nomâttemiävtuttâs kalga agâstâllâđ.

Nomâttemiävtuttâsâid táttup majemustáá 21.5.2023 šleđgâpoostâ peht info@samediggi.fi teikkâ poostâ peht Saamelaiskäräjät, Sajos, 99870 Inari. Iävtuttâsâst ferttee leđe iävtutteijee jieijâs nommâ sehe iävtuttum ulmuu ohtâvuođâtiäđuh já tiätu suu njálmálâš mietâmist iävtukkâsân.

Säämi šoŋŋâdâhrääđi

Säämi šoŋŋâdâhrääđi lii jiečânâs äššitobdeeorgaan, mast kalgeh leđe ovdâstum säämi ärbivuáválâš tiäđu haldâšeijeeh sehe ovdâstem kuávdáš tieđâsuorgijn. Säämi šoŋŋâdâhrääđist asâttuvvoo uđđâ šoŋŋâdâhlaavâ (423/2022) 21 §:st  já laavâ vuáđuld adelum asâttâsâst (435/2023).  Statârääđi aasât säämi šoŋŋâdâhrääđi saavâjođetteijee já jesânijd neelji ihán häävild.  Jesânin puáhtá toimâđ enâmustáá kyehti toimâpaje maŋaluvâi. Säämi šoŋŋâdâhrääđi jesânáid máksojeh ihepälkki.  Saavâjođetteijee pälkki lii 5 000 eurod, värisaavâjođetteijee 3 000 eurod já jeessân 1 500 eurod.

Säämi šoŋŋâdâhrääđi pargon lii adeliđ ciälkkámušâid šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámijn sämikulttuur ovdedem uásild já tot puáhtá porgâđ eres-uv šoŋŋâdâhnubástusân sehe sämikulttuurân já vuoigâdvuođáid lohtâseijee tiätuvuáđu pyevtittem kyeskee pargoid. Säämi šoŋŋâdâhrääđi meerrid sii čuákkimijn já rääđi tooimâst jiešráđálávt šoŋŋâdâhlaavâ já statârääđi asâttâs vuáđuld.  Orgaan keevâtlâš tooimâst ij lah oovdeb feerim.

Säämi šoŋŋâdâhrääđi vuáđudem avžuuttuvvojii ive 2021 Suomâ arktâsâš politiik strategiast. Säämi šoŋŋâdâhrääđi vuáđudem lii iävtuttum meid SAAMI – Sämmilij vuáhádum šoŋŋâdâhnubástusân -haavâ loppâraportist. Šoŋŋâdâhnubástus lii čielgâsávt aiccâmist sämmilij päikkikuávlust.

Sämitige valjâpaje kuávdášlâš ulme olášuvá

Sämmilij ärbivuáválâš iäláttâsâi tuárjum šoŋŋâdâhnubástusân vuáháduumeest puoh vuovijguin lii kuávdášlâš Sämitige valjâpaje 2023-2023 ulme. 

– Säämi šoŋŋâdâhrääđi vuáđudem lii lamaš Sämitige valjâpaje njunošulme. Ilodâm čuuvtij, ete mij pyehtip tääl táttuđ sämmilijn nomâttemiävtuttâsâid šoŋŋâdâhrááđán, paahud Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso.

– Uásild šoŋŋâdâhrääđi lii vyehi västidiđ šoŋŋâdâhnubástus sämikulttuurân tahhee hástoid. Taat uđđâ orgaan naanood sämmilij uásálâšvuođâ Suomâ šoŋŋâdâhpolitiikâst, iätá vs. pirâsčällee TIina Lovisa Solbär.

Sämitigge čuákkee nomâttemiävtuttâsâid säämi ärbivuáválâš tiäđu haldâšeijen puáttám iävtuttâsâi vuáđuld. Ulmen lii, ete säämi šoŋŋâdâhrääđi asâttuvvoo vuosmuš neelji ive pajan keesi 2023 ääigi.  Jesânij máátu já tuáváá uásild viggâp maaŋgâpiälálâš sehe täsitiädulâš čuákánpieijâmân. Jyehi sämmilij päikkikuávlu kieldâst kalga leđe ucemustáá ohtâ ovdâsteijee.

Sämmilii šoŋŋâdâhrääđi jesânij uuccâm aalgij | Pirâsministeriö

Lasetiäđuh:

Tuomas Aslak Juuso
Saavâjođetteijee
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi

Tiina Lovisa Solbär
vs. pirâsčällee
050 5999 725
tiinalovisa.solbaer@samediggi.fi

Kove: Ville Fofonoff