Nuorttâsämmilij uámikkâsâi maacâtmist čuákkimistii Njellimist – Tuoivân ličij finniđ uámikkâsâid maasâd häävdi ráávhun
Taažâ Sämitigge ornij 10.6. Njávđámist já 11.6. Njellimist savâstâllâmtilálâšvuođâid nuorttâsämmilij uámikkâsâi maacâtmist.
Njellim tilálâšvuotân čokkânii vááijuv 20 nuorttâsämmilâžžâd savâstâllâđ Paččvei hävdisuollust ive 1958 koivum nuorttâsämmilij uámikkâsâi máhđulii maacâtmist já uđđâsist hävdidmist.
Haavdijn pajedum 21 uámikkâssâd láá ovdâristâlii paajeest 1310-lovo rääjist ain ive 1925 hävidum räi.
Njellimist ääši oovdânpyehtimin lijjii Runar Myrnes Balto Taažâ Sämitiggeest sehe Jan Bjaalie já Johannes Falk Paulsen Oslo ollâopâttuvâst. Suomâ Sämitige tilálâšvuođâst ovdâstij stiivrâ jeessân Tauno Ljetoff.
Fáádá oovdânpyehtim maŋa savâstâllâm njunoškoččâmušah lijjii, ete halijdeh-uv hävdidiđ uámikkâsâid uđđâsist já jis, te kuus já magarij orniistâlmijguin. Meid tot suogârdâllui, ete halijdeh-uv máhđulávt toohâđ lase tutkâmušâid ovdil máhđulii macâttem.
Savâstâlmijn pajanij oovdân noonâ tuoivâ finniđ uámikkâsâid maasâd häävdi ráávhun.
– Nuorttâsämmiliih, kiäh lijjii pääihi alne, lijjii vijđáht ton uáivilist, ete uámikkâsâid kolgâččii finniđ maasâd háávdán já hävdidiđ Svanvik hävdienâmân siämmáá sajan, kuus uási uámikkâsâin láá jo ovdil hävdidum. Meid uámikkâsâi mieldi hävdidum tiiŋgâi maacâtmist savâstâllii, muštâl Sämitige stiivrâ jeessân Tauno Ljetoff.
Taažâ Sämitiggeest meridemväldi uámikkâsâi maacâtmist
Taažâ Sämitigge lii finnim macâttempivdem 21 nuorttâsämmilii uámikkâsâst Paččveist, Maadâ-Vaarjâgist. Uámikkâsah láá Paččvei siijdâ ässeeh já toh láá maaŋgâi čuođij iivij paajeest. Paččvei sijdâ juáhásij staatâ räjikesimij keežild já maajeeldpuátteeh ääsih tääl Taažâst, Suomâst já Ruošâst.
Uámikkâsah láá tääl Oslo ollâopâttuv bioantropologisijn nurâlduvâin. Taažâ Sämitiggeest lii, Oslo ollâopâttuvváin tohhum sopâmuš peht, meridemväldi tast, kalga-uv uámikkâsâid macâttiđ, vâi taid puávtáččii hävdidiđ uđđâsist. Ääši valmâštâllâm várás lii vuáđudum pargojuávkku, mast láá ovdâstum Oslo ollâopâttâh, Ä´vv Saa´mi Mu´zei, Nuorttâlij sijdâčuákkim já Taažâ Sämitigge. Pargojuávkku juátká ääši valmâštâllâm, vâi tom puáhtá tuálvuđ Taažâ Sämitige olesčuákkim meridemnáál.