Saavâjođetteijee Näkkäläjärvi OA:st: Sämitiggelahâiävtuttâs kalga tuhhiittiđ ájáttâlhánnáá – ”Iä lah innig tušes aagah”
Suomâ Sämitigge uásálist OA algâaalmugij vuoigâdvuođâi äššitobdeemekanism (EMRIP) 17. čuákkimân Genevest 8.–12.7.2024. Sämitige saavâjođetteijee Pirita Näkkäläjärvi turvâstij jieijâs sahâvuárust Suomâ ovdâskoodán vâi sämitiggelahâiävtuttâs tuhhiittuvvoo ájáttâlhánnáá.
Suomâ Sämitige saavâjođetteijee Pirita Näkkäläjärvist lijjii OA algâaalmugij vuoigâdvuođâi äššitobdeemekanismân sehe hyenes já šiev uđđâseh. Alemus haldâttâhriehti meridij kiđđuv 2024, ete sämitiggevaaljâid kalga orniđ uđđâsist já 65 olmožid merkkiđ valjâluvâttâlmân, veikâ sij iä Sämitige orgaanij miärádâsâi mield teevdi jienâvuoigâdvuotâkriterijd.
– Mij, stiivrâ puoh čiččâm jesânid, lep toohâm OA olmoošvuoigâdvuotâkomitean olmoošvuoigâdvuotâväidim AHR miärádâsâin. Olmoošvuoigâdvuotâkomitea lii vuod táttum Suomâ staatâ kiäsádâttâđ mävsittemtooimâin Sämitige valjâluvâttâllâmääšist. Taat lii merhâšittee, tastko mävsittemtooimah láá kieldum olgoštem häämi, saavâjođetteijee Näkkäläjärvi muštâlij savâstis.
Saavâjođetteijee Näkkäläjärvist lijjii šiev uđđâseh moonnân oho nuuhâm uđđâ sämitiggevaaljâin.
– Sämmiliih vuoittii jieijâs vaaljâid! Merhâšittee eenâbloho Sämitige uđđâ jesânijn kyeddit sämitiggelahâiävtuttâs tuhhiittem. Mun avžuuttâm-uv ovdâskode tuhhiittiđ Sämitiggijn ráđádâllum já ovdâskoodán oovtâuáivilist puohtum lahâiävtuttâs ájáttâlhánnáá. Iä lah innig tušes aagah maŋediđ tom, tiäduttij saavâjođetteijee Näkkäläjärvi jieijâs saavâst.
Uáiviminister Petteri Orpo (kok.) haldâttâs adelij juovlâmáánust 2023 sämitiggelahâiävtuttâs oovtâuáivilist ovdâskoodán. Vuáđulahâváljukodde maŋedij kuovâmáánust 2024 sämitiggelahâiävtuttâs kieđâvuššâm uđđâsist ornimnáál sämitiggevaaljâi paijeel.
Algâaalmugij vuoigâdvuođâi äššitobdeemekanism čokkân jyehi ive Genevest
Algâaalmugij vuoigâdvuođâi äššitobdeemekanism (Expert Mechanism on the Rights of Indigenous Peoples, EMRIP) lii OA olmoošvuoigâdvuotârääđi išeorgaan. Ton čuákkimáid, moh uárnejuvvojeh jyehi ive Genevest, uásálisteh eereeb iärrás staatâi, algâaalmugij já algâaalmugseervij ovdâsteijeeh. Mekanism iššeed jeessânstaatâid juksâđ OA algâaalmugvuoigâdvuođâi julgáštus uulmijd.
Lasetiäđuh
Pirita Näkkäläjärvi
Saavâjođetteijee
044 753 3766
pirita.nakkalajarvi@samediggi.fi