Sämitige ulmeh haldâttâsohjelmân 2023–2027
Sämitiggeest láá čuávuvááh toimâulmeh haldâttâsohjelmân 2023–2027 sämmilij vuoigâdvuođâi ovdedem várás. Sämitige válduteemah láá: 1) kielâ puáhtá eellimvyeimi – máttááttâs puáhtá puátteevuođâ, 2) parlamentaarlâš toimâkodde ovdediđ sämmilijd iäláttâsâid, já 3) ohjelm OA algâaalmugij vuoigâdvuođâi julgáštus olášutmân.
Suomâ čuávuvááh ovdâskoddevaaljah láá 2.4.2023. Haldâttâsráđádâlmijn suáppojeh uđđâ haldâttâs linjiimijn já haldâttâsohjelm siskáldâsâst. Sämitigge lii valmâštâllâm jieijâs iävtuttâs haldâttâsohjelmân sämmiláid kyeskee aašijn. Sämitige stivrâ lii tuhhiittâm 22.12.2022 materiaal haldâttâsráđádâlmij vuáđđun.
– Sämmilij äšši lii uási mii staatâ brändi, já návt tot lii-uv oles Suomâ äšši. Mij halijdep nanodiđ oovtâstpargo já dialog Suomâ staatâ já sämmilij kooskâst. Taat uáivild ohtsii ibárdâs já luáttámuš huksim, iätá Sämitige I värisaavâjođetteijee Anni Koivisto.
Meid OA algâaalmugij julgáštâsân tuáivuh olášuttemohjelm. Suomâ tuhhiittij julgáštâs ive 2007 já čonâdâđâi ton olášutmân ive 2014.
– Veikâ Suomâ čonâdâđâi julgáštâs olášutmân jo masa love ihheed tassaaš, te olášuttemohjelm ij lah vala tohhum. Ovdâmerkkân sämitiggelaavâ savâstâlmij ooleest čielgâi, ete julgáštusâst-uv soppum algâaalmugvuoigâdvuođah iä lah merideijeid čielgâseh, já olášuttemohjelm išedičij vissásávt meid toi čielgâsmitmist, värisaavâjođetteijee Koivisto paahud.
Sämitige válduteemah haldâttâsohjelmân 2023–2027:
1. Kielâ puáhtá eellimvyeimi – máttááttâs puáhtá puátteevuođâ.
Vuáđulaavâ 17. cekki täähid vuoigâdvuođâ kielân já kulttuurân sehe toi paijeentolâmân já oovdedmân. Sämisiärvádâh lii čonâdâttâm porgâđ sämikielâi eellimvuáimálâšvuođâ nanodem oovdân. Almos vääldi torjuin lii máhđulâš finniđ ááigán šiev puátusijd.
2. Parlamentaarlâš toimâkodde ovdediđ sämmilijd iäláttâsâid
Suomâst váilu toimâorgaan, mast Suomâ staatâ já sämmilij jieijâs jiešhaldâšem savâstâleh já oceh olesváldálii uáinu päikkikuávlu já ärbivuáválij iäláttâsâi oovdedmân. Iävtuttemnáál toimâkode pargon lii selvâttiđ sämi-iäláttâsâi sehe ärbivuáválii tiäđu já tááiđui tile koskâvuođâst ohtsâškodáláid nubástussáid sehe šoŋŋâdâhnubástusân.
3. Ohjelm OA algâaalmugij vuoigâdvuođâi julgáštâs olášutmân
Sämikulttuur eellimvuáimálâšvuođâ nanodem várás Suomâ staatâ já Sämitigge kalgeh toohâđ puáttee valjâpaajeest olášuttemohjelm OA algâaalmugij vuoigâdvuođâi julgáštâs olášutmân. Suomâ lii tuhhiittâm julgáštâs ive 2007 já čonâdâttâm ton olášutmân ive 2014. Julgáštâs ulmen lii suojâliđ já ovdediđ algâaalmugij vuoigâdvuođâid sehe turviđ sii jiešmeridemvuoigâdvuođâ.
Sämitiggelaahâ ain äigikyevdil
Toos lasseen Sämitigge paajeed oovdân äigikyevdilis äššin ive 2023 sämmilij huámmášumán väldim sosiaaltorvouđâsmitmist, sämitiggelaavâ sehe jiešmeridemvuoigâdvuođâ, tave-eennâmlii sämisopâmuš, Tiänu kuálástemnjuolgâdus sehe kuálástemlaavâ uđâsmittem, sämmilij vuoigâdvuođâi ovdedem já sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmproosees.
Kove: Sämmilij aalmugpeeivi ávus uuvsah Säämi kulttuurkuávdáš Sajosist 6.2.2023. Sämitigge / Ville Fofonoff.
Lasetiäđuh:
Anni Koivisto
I värisaavâjođetteijee
040 415 5969
anni.koivisto@samediggi.fi
