Sámedikki mihttomearit ráđđehusprográmmii 2023-2027
Sámediggi geahččala oažžut čuovvovaš ráđđehusprográmmii 2023-2027 doaibmabijuid sámiid vuoigatvuođaid ovddideami várás. Sámedikki váldotemát leat: 1) giella buktá eallinfámu – oahpahus buktá boahttevuođa, 2) parlamentáralaš doaibmagoddi ovddidit sámi ealáhusaid, ja 3) prográmma ON:id eamiálbmogiid vuoigatvuođaid julggaštusa ollašuhttima várás.
Suoma čuovvovaš riikkabeaiválggat leat 2.4.2023. Ráđđehusráđđádallamiin sohppojuvvo ođđa ráđđehusa linnjádemiin ja ráđđehusprográmma sisdoalus. Sámediggi lea válmmaštallan iežas evttohusa sámiid guoski áššiin, mat boađášedje ráđđehusprográmmii. Sámedikki stivra lea dohkkehan 22.12.2022 materiála ráđđehusráđđádallamiid vuođđun.
– Sámiid áššit gullet riikamet brändi oassin, ja nappo dat leatge olles Suoma ášši. Háliidit nannet Suoma stáhta ja sámiid gaskasaš oktasašbarggu ja gulahallama. Dát dárkkuha oktasaš áddejumi ja luohttámuša ráhkadeami, muitala Sámedikki I várreságajođiheaddji Anni Koivisto.
Maiddái ON:id eamiálbmogiid julggaštussii sávvojuvvo doaibmabidjoprográmma. Suopma dohkkehii julggaštusa jagi 2007 ja čatnasii dan ollašuhttimii jagi 2014.
– Vaikke Suopma čatnasii julggaštusa ollašuhttimii jo measta logijagi dassái, ii doaibmabidjoprográmma leat vel dahkkon. Ovdamearkan ságastallamiin sámediggelága birra bođii čielggasin, ahte julggaštusas sohppon eamiálbmotvuoigatvuođat eai leat mearrideaddjiide čielgasat, ja doaibmabidjoprográmma veahkehivčče sihkkarit maiddái daid čielggasmahttimis, várreságajođiheaddji Koivisto gávnnaha.
Sámedikki váldotemát ráđđehusprográmmii 2023–2027:
1. Giella buktá eallinfámu – oahpahus buktá boahttevuođa
Vuođđolága 17. paragráfa dáhkida vuoigatvuođa gillii ja kultuvrii ja daid doalaheapmái ja ovddideapmái. Sámesearvvuš lea čatnasan bargat sámegielaid eallinfámu nannema várás. Almmolaš válddi doarjagiin lea vejolaš oažžut buriid bohtosiid áigái.
2. Parlamentáralaš doaibmagoddi ovddidit sámi ealáhusaid
Suomas váilu doaibmaorgána, gos Suoma stáhta ja sámiid iežas iešráđđen ságastallet ja ohcet oppalaš oainnu ruovttuguovllu ja árbevirolaš ealáhusaid ovddideapmái. Evttohuvvon doaibmagotti bargun lea čielggadit sámeealáhusaid ja maiddái árbevirolaš dieđu ja máhtu dili servodat- ja dálkkádatnuppástusaid ektui.
3. Prográmma ON:id eamiálbmogiid vuoigatvuođaid julggaštusa ollašuhttima várás
Sámekultuvrra eallinfámu nannema várás Suoma stáhta ja Sámediggi galget bargat boahtte válgabadjái doaibmabidjoprográmma ON:id eamiálbmogiid vuoigatvuođaid julggaštusa ollašuhttima várás. Suopma lea dohkkehan julggaštusa jagi 2007 ja čatnasan dan ollašuhttimii jagi 2014. Julggaštusa dárkkuhussan lea suodjalit ja ovddidit eamiálbmogiid vuoigatvuođaid ja maiddái sihkkarastit sin iešmearridanvuoigatvuođa.
Sámediggeláhka ain áigeguovdil
Sámediggi lokte lassin áigeguovdilis áššin jagi 2023 sámiid vuhtiiváldima sosiáladorvoođastusas, sámediggelága sihke iešmearridanvuoigatvuođa, davviriikkalaš sámesoahpamuša, Deanu guolástannjuolggadusa ja maiddái guolástanlága ođasmahttima, sámiid vuoigatvuođaid ovddideami ja sámiid duohtavuođa- ja soabadanproseassa.
Govva: Sámiid álbmotbeaivve rabas uvssat Sámekulturguovddáš Sajosis 6.2.2023. Sámediggi / Ville Fofonoff.
Lassidieđut:
Anni Koivisto
I várreságajođiheaddji
040 415 5969
anni.koivisto@samediggi.fi
