Sämitigge pajedij OA:st oovdân AHR miärádâsâid já juátkojeijee olmoošvuoigâdvuotâluávkkáámijd

Sämitige saavâjođetteijee Pirita Näkkäläjärvi pajedij oovdân savâstis vuossaargâ 15.4. Sämitige valjâluvâttâlmân lohtâseijee vuoigâdvuotâluávkkáámijd já čujottij meid Alemuu haldâttâhrievti miärádâssáid lasettiđ 65 olmožid valjâluvâttâlmân Sämitige orgaanij miärádâsâi vuástásávt já orniđ uđđâsist ive 2023 sämitiggevaaljâid.

– Suomâ Sämitige uáinu lii čielgâs. AHR uđđâsumos miärádâsah luávkkájeh vuod Suomâ sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuođâ algâaalmugin sehe aalmugijkoskâsijd olmoošvuoigâdvuotâsopâmušâid. Mij avžuuttep Suomâ tivvoođ sämitiggelaavâ nuuvt jotelávt ko máhđulâš vâi olmoošvuoigâdvuotâluávkkáámeh jaskeh, eeđâi Näkkäläjärvi savâstis.

Saavâjođetteijee Näkkäläjärvi iätá, ete tagarij ulmui lasettem Sämitige valjâluvâttâlmân, kiäi puotâ jienâvuoigâdvuotâkritereh iä olášuu, lii sämmilij pággusuddâluttem väldiaalmugân.

– AHR miärádâsah lijjii pettâšume, ko algâaalmugij suddâluttempolitiik ij lah tááláš äigi. Sämitigge ij kuittâg ááigu vuálániđ. Lâi tehálâš peessâđ raportistiđ tiileest tállân OA:n. Mij lep velgi sehe jieččân aalmugân já puoh maailm algâaalmugáid tom, ete mij juátkip sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuođâ piäluštem, saavâjođetteijee Näkkäläjärvi iätá.

Sämitige stivrâ analysist tääl AHR miärádâsâid já meerrid máhđulijn jotkâtooimâin maŋeláá.

Sämitige delegaation OA algâaalmugij pisováá foorumist kulá saavâjođetteijee lasseen aalmugijkoskâsij aašij čällee Inka Saara Arttijeff. Toos lasseen nuorâirääđi ovdâsteijen mieldi lává nuorâirääđi saavâjođetteijee Rosa-Máren Juuso já värisaavâjođetteijee Helmi Ljetoff.

Saavâjođetteijee Näkkäläjärvi sárnu maaŋgâ miäldustábáhtusâst, tego 18.4. tilálâšvuođâst Algâaalmugij ovdâsteijei já instituutioi pehtilittum uásálistem ovdedem OA:st (Way forward with the enhanced participation of the Indigenous Peoples’ representatives and institutions in the UN) já meid 18.4. tilálâšvuođâst Sämmilij vuáttámušâi jyehim: algâaalmugij jienâ šoŋŋâdâhheiviittemtutkâmušâst (Sharing Sámi Experiences: Indigenous Voices on Climate Intervention Research).

OA algâaalmugij pisovâš foorum lii jyehi-ivvááš tábáhtus.

OA algâaalmugij pisovâš foorum (The United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues, UNPFII) lii ive 2000 vuáđudum OA ekonomia- já sosiaalrääđi (Economic and Social Council, ECOSOC) vuálásâš raavâadeleijee toimâorgaan, moos kuleh 16 jiečânâs äššitobdeejesânid. Haldâttâsah nomâtteh käävci jesânid já algâaalmugeh käävci jesânid.

Foorum pargon lii pajediđ savâstâlmân algâaalmugáid kyeskee koččâmušâid eromâšávt ekonomâlii já sosiaallii ovdánem, kulttuur, pirâskoččâmušâi, škovlim, tiervâsvuođâ já olmoošvuoigâdvuođâi syergist. Pisovâš foorum addel avžuuttâsâid sehe tuáimá tehálâš foorumin staatâi, algâaalmugij já OA sierânâsseervij koskâsii vuárusavâstâlmân. Tot čokkân ohtii ivveest OA váldusaajeest New Yorkist.

UNPFII Twenty-Third Session: 15-26.4.2024
Theme: Enhancing Indigenous Peoples’ right to self-determination in the context of the United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples: emphasizing the voices of Indigenous youth

Lasetiäđuh:

Pirita Näkkäläjärvi
Saavâjođetteijee
044 753 3766
pirita.nakkalajarvi@samediggi.fi

Inka-Saara Arttijeff
Aalmugijkoskâsij aašij čällee
050 574 7629 / 010 839 3198
inka-saara.arttijeff@samediggi.fi