Sämitigge pajedij oovdân EU Arktâsii foorumist algâaalmugij uásálistemmáhđulâšvuođâid EU:st
Sämitige II värisaavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso uásálistij 3.-4.10.2019 Uumeest Ruotâst Euroop komissio, Euroop olgokoskâvuotâhaldâttuv (Euroopan ulkosuhdehallinto) sehe Ruotâ haldâttâs ornim EU Arktâsii Foorumân (EU Arctic Forum).
Juuso pajediđ Foorumist oovdân koččâmuš tast, ete maht EU miärádâstohâmist pastaččii tuođâi väldiđ huámmášumán ton kuávlust orroo sierâ aalmugij uáinuid. Vâi kávnojeh ohtsiih kilelis čuávduseh arktâsijn kuávluin, Juuso tiäduttij eromâšávt algâaalmugij uásálistemmáhdulâšvuođâi pyeredem tienuuvt, ete sist liččii oovtâitosiih uásálistemmáhđulâšvuođah vaaigutmân já miärádâstohâmân EU:st eres aalmugij ovdâsteijeiguin.
Savâstâllâm ravkkii meid arktâsáid kuávloid vuávájum sierâlágán stuorrâ investistemhaavah, moh markkânistojeh toi killeelvuotâ oovdâst (sustainable investment). Juuso kuittâg tiäduttij tágárij haavâi vuávám ohtâvuođâst olášuttemnáál riiskâi árvuštâllâmproosees tehálâšvuođâ já suogârdâlâi, ete maht tain váldojeh huámmášumán vuávámnáál orroo investistmij máhđuliih negatiivliih vaikuttâsah sämikulttuurân tâi sämmilij vuoigâdvuođâi olášumán, vâi váldojeh-uv taah huámmášumán?
EU Arktâsii Foorum ohtâvuođâst Juuso teeivâi meid olgominister Pekka Haavisto. Teivâm ohtâvuođâst savâstâláin ei. Barents kuávlu oovtâstpargo merhâšuumeest. Juuso mield algâaalmugij olesváldálijd uásálistemmáhđulâšvuođâi kolgâččii nanodiđ meid Barents Euro-Arktâsii rääđi (Euro-Arktinen neuvosto, BEAC) tooimâst já ruttâdem toos lasettiđ.
EU Arktâsâš Foorum lii tábáhtus, kost arktâsii kuávlu sierâ peelij ovdâsteijeeh čokkâneh oohtân já pyehtih savâstâllâđ ei. arktâsii kuávlu majemui aaigij ovdánmist. Tábáhtusâst savâstâllii EU arktâsii politiik majemui aaigij puátusijn já adelij kejâstuv puáttee ááigán. Meid jyehi-ivvááš arktâsij algâaalmugij dialog uárnejuvvoo tábáhtus ohtâvuođâst 4.10.2019.
Lasetiäđuh
Tuomas Aslak Juuso, II värisaavâjođetteijee
tuomas.juuso@samediggi.fi
040 187 1331