Sämitige stivrâ tuárju olmoošvuoigâdvuotâväidim toohâm ääšist, mii kuáská valjâluvâttâlmân já valjáid
Sämitige stivrâ čokkânij 29.4. viiđâd čuákkimsis Anarist já káidusohtâvuođâiguin. Stivrâ meridij čuákkimist eereeb iärrás jotkâtooimâin alemuu haldâttâhrievti majemui čuávdusij háárán.
Sämitige stivrâ meridij čuákkimist, ete tot addel jieijâs torjuu toos, ete stiivrâ jesâneh vuáláčäälih oovtâst olmoošvuoigâdvuotâväidim OA olmoošvuoigâdvuotâkomitean ääšist, mii kuáská valjâluvâttâlmân já valjáid. Sämitige stiivrâst láá ovdâstum puoh kulmâ Suomâst ellee sämikielâ (nuorttâlâš-, anarâš- já tavesämikielâ), puoh sämikuávlui kieldah sehe sämikuávlu ulguupiälááš kuávlu.
Olmoošvuoigâdvuotâväidim kuáská alemuu haldâttâhrievti (AHR) 27.3.2024 adelem miärádâssáid Sämitige valjâluvâttâlmist já sämitiggevaaljâin. AHR meridij merkkiđ 65 olmožid Sämitige ive 2023 valjâluvâttâlmân Sämitige orgaanij miärádâsâi vuástásávt já orniđ uđđâsist sämitiggevaaljâid.
– Sämitigge piälušt algâaalmugvuoigâdvuođâi nanodem kuhes linjá. Sämitige stivrâ addel torjuus olmoošvuoigâdvuotâväidimân. Tot lii uási jotkuumist, mast láá maŋgii pahudâm, ete Suomâ luávkká aalmugijkoskâsijd olmoošvuoigâdvuotâsopâmušâid Sämitige valjâluvâttâllâmääšist, iätá Sämitige saavâjođetteijee Pirita Näkkäläjärvi.
OA olmoošvuoigâdvuotâkomitea já näliolgoštem vuástásâš komitea (CERD) adelii Suomân iivij 2019 já 2022 laŋgâtteijee čuávdusijd sämitiggelaavâ tulkkuumist já kenigiteh Suomâ tärhistiđ laavâ vâi tot kunnijât sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuođâ.
OA olmoošvuoigâdvuotâorgaanáid, tego olmoošvuoigâdvuotâkomitean, puáhtá toohâđ ohtâgâsväidimijd priivaat olmožin teikâ priivaat ulmui juávkun kullen, jis uáiná, ete lii karttâm OA olmoošvuoigâdvuotâsopâmušâin tâi toi valjimiävtulijn pevdikiirjijn tähidum vuoigâdvuođâi vuástásij luávkkáámij čuosâttâhhân.
– Sämitige stivrâ tuárju ohtâgâsväidim toohâm, tastko AHR majemuuh čuávduseh luávkkájeh sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuođâ algâaalmugin, iätá saavâjođetteijee Näkkäläjärvi.
Meid Sämitige čuákkim savâstâlâi 12.4.2024 AHR majemuin čuávdusijn. Čuákkim eenâblovo uáinu lâi, ete koččâmuš lii algâaalmugvuoigâdvuođâi já olmoošvuoigâdvuođâi luávkkáámijn.
Linjám kirholâščuákkimân: Sämitigge tuárju kyevti paldâlii näimilittoibárdâs
Sämitige stivrâ meridij čuákkimstis meid Sämitige linjáámist kirholâščuákkimân, ete Sämitigge tuárju pispečuákkim iävtuttâs lasettiđ siättus paldâlijn näimilittoibárdâsâin kirkko-oornigân. Nubbeest näimilitto iberduvvoo almaa já nissoon koskâsâžžân já nubbeest näimilitto iberduvvoo kyevti ulmuu koskâsâžžân. Ibárdâsah láá teologisávt sierânáál vuáđustâllum.
– Sämitigge háárjut arvetävgipositiivlii politiik já mij halijdep, ete tot uáinoo meid mii kirholâščuákkimlinjáámijn. Toimâohjelmist 2024–27 mij meridijm arvetävgipooliitlii ohjelm rähtimist Sämitiigán. Mij tuárjup pispečuákkim iävtuttâs, tastko ton mield puoh paarah pyehtih finniđ kirholii vihkum, mutâ iävtuttâs ij luávkkáá kiämmán vuoigâdvuođâid, iätá saavâjođetteijee Näkkäläjärvi.
Sämmilijn lii Suomâ evaŋgellâš-luterlii kirho kirholâščuákkimist ovdâsteijee já kyehti väriovdâsteijee, kiäid Sämitige čuákkim väljee neelji ive pajan. Kirholâščuákkim čokkân čuávuváá tove vyesimáánust já kieđâvuš pispečuákkim iävtuttâs.
Lasetiäđuh:
Pirita Näkkäläjärvi
Saavâjođetteijee
044 7533 766
pirita.nakkalajarvi@samediggi.fi