Sääʹmteeʹǧǧ halltõs tuärjjad ooumažvuõiggâdvuõttläittmõõžž tuejjummuž vaal-loǥstõõǥǥ da vaalid kuõskki ääʹššest

Sääʹmteeʹǧǧ halltõs tuʹmmji såbbrest uʹvdded tueʹrjes tõõzz, što halltõõzz vuäzzla vuâllaǩeeʹrjte õõutmiõʹlle ooumažvuõiggâdvuõttläittmõõžž ÕM ooumažvuõiggâdvuõttkomiteaaʹje Sääʹmteeʹǧǧ vaal-loǥstõõǥǥ da vaalid kuõskki ääʹššest. Sääʹmteeʹǧǧ halltõõzzâst liâ eeʹttkõsttum puk koumm Lääʹddjânnmest ââʹnnem sääʹmǩiõl (nuõrtt-, aanar- da tâʹvvsääʹmm), puk sääʹmvuuʹd kooʹddi vuuʹd di sääʹmvuuʹd åålǥbeällsaž vuʹvdd.

Ooumažvuõiggâdvuõttläittmõš kuâskk ââʹlmõs vaaldšemvuõiggâz (KHO) 27.3.2024 uʹvddem tuʹmmstõõǥǥid Sääʹmteeʹǧǧ vaal-loǥstõõǥǥâst da sääʹmteʹǧǧvaalin. KHO mieʹrrii miõrkkât 65 oummu Sääʹmteeʹǧǧ eeʹjj 2023 vaal-loǥstõʹǩǩe Sääʹmteeʹǧǧ orgaani tuʹmmstõõǥǥi vuâsttsânji da ââʹnned oʹđđest sääʹmteʹǧǧvaalid.

– Sääʹmteʹǧǧ peälašt alggmeervuõiggâdvuõđi raavummuž kuʹǩes liinj. Sääʹmteeʹǧǧ halltõs oudd tueʹrjes ooumažvuõiggâdvuõttläittmõʹšše. Tõt lij pieʹǩǩ juäʹtǩǩem, koʹst Lääʹddjânnam lij määŋg vuâra tuõttum neuʹrreem meeraikõskksaž ooumažvuõiggâdvuõttsuåppmõõžžid vaal-loǥstõkääʹššest, särnn Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteeʹjj Pirita Näkkäläjärvi.

ÕM ooumažvuõiggâdvuõttkomitea da rooddsuärddmõõžž vuâsttsaž komitea (CERD) uʹvdde Lääʹddjânnma iiʹjjin 2019 da 2022 viõrrleei räʹtǩǩummšid sääʹmteʹǧǧlääʹjj toʹlǩǩummšest da õõlǥte Lääʹddjânnam taʹrǩsted lääʹjj säʹmmlai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ ciʹsttjeeʹjen.

ÕM suåppmõšvuåppâmorgaanid, mâta ooumažvuõiggâdvuõttkomiteaaʹje, vuäitt tuejjeed personläittmõõžžid privattpersoonân leʹbe privattpersooni jouʹǩǩe kuullʼjen, jõs vuäinn šõddâm ÕM ooumažvuõiggâdvuõttsuåppmõõžžin leʹbe tõi vaʹllʼjemvuâlain påʹrddǩiiʹrjin täʹǩǩeem vuõiggâdvuõđi vuâsttsai neuʹrrummši vuâlla.

– Sääʹmteeʹǧǧ halltõs tuärjjad personläittmõõžž tuejjummuž, ǥu KHO mââimõõzz räʹtǩǩummuž neuʹrree säʹmmlai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ alggmeeran, särnn saaǥǥjååʹđteeʹjj Näkkäläjärvi.

Še Sääʹmteeʹǧǧ sååbbar saǥstõõli 12.4.2024 KHO mââimõs räʹtǩǩummšest. Såbbar jeäʹnbõõzz čiõlgg vuäinalm leäi, što kõõččmõš lij alggmeervuõiggâdvuõđi da ooumažvuõiggâdvuõđi neuʹrrummšin.

Linjjõs ceerkavsåbbra: Sääʹmteʹǧǧ tuärjjad kueʹhtt palddlõs veäʹnccfiʹttjõõzz

Sääʹmteeʹǧǧ halltõs tuʹmmji såbbrest še Sääʹmteeʹǧǧ linjjõõzzâst ceerkavsåbbra, što Sääʹmteʹǧǧ tuärjjad piispsåbbar eʹtǩǩõõzz lââʹzzted šiõttâlm palddlõs veäʹnccfiʹttjõõzzin ceerkavriâššmõʹšše. Nuuʹbbest veäʹncc fiʹttjet åumma da neezzan kõskksaž da nuuʹbbest kueiʹt oummu kõskksiʹžžen. Fiʹttjõõzz liâ teolooglânji jeeʹres naaʹlin vuâđđtõllum.

– Sääʹmteʹǧǧ spraavdââtt âʹbrrjohssmiõttlõs politiikk, koon haaʹleep kuâsttjem še ceerkavsååbbarlinjjõõzzin. Tåimmamprograammâst 2024–27 tuʹmmjiim âʹbrrjohsspoliittlaž prograamm raajjmõõžžâst Sääʹmtegga. Tuärjjeep piispsåbbar eʹtǩǩõõzz, ǥu tõn mieʹldd puk paar vueiʹtte vuäǯǯad ceerkavlaž veänccummuš, leša eʹtǩǩõs ij neuʹrred ni ǩeän vuõiggâdvuõđid, särnn saaǥǥjååʹđteeʹjj Näkkäläjärvi.

Säʹmmlain lij Lääʹddjânnam evaŋkeel-luteerlaž ceerkav ceerkavsåbbrest eeʹttǩeeʹjj da kueʹhtt väärreeʹttǩeeʹj, koid Sääʹmteeʹǧǧ sååbbar vaʹlljad neelljeeʹǩǩpâjja. Ceerkavsååbbar noorââtt puõʹtti vuâra vueʹssmannust da ǩiõttʼtââll piispsåbbar eʹtǩǩõõzz.

Lââʹssteâđ:

Pirita Näkkäläjärvi
Saaǥǥjååʹđteeʹjj
044 7533 766
pirita.nakkalajarvi@samediggi.fi