Buori riikkaidgaskasaš máilmmi eamiálbmogiid beaivvi
ON:id riikkaidgaskasaš máilmmi eamiálbmogiid beaivi dollojuvvo jahkásaččat borgemánu 9 beaivve. Beaivvi dárkkuhussan lea lávdadit ja lasihit diđolašvuođa eamiálbmogiid guoski gažaldagain sihke bajidit ovdan eamiálbmogiid vuoigatvuođaid suodjaleami ja ovddideami mearkkašumi. Jagi 2021 temá lea Eat guođe geange fárus: eamiálbmogat ja gáibádus ođđa sosiálalaš soahpamušas (Leaving no one behind: Indigenous peoples and the call for a new social contract).
Sámit leat okta máilmmi eamiálbmogiin ja ellet guovllus, mii lea dál juhkkon njealji sierra riikka viidodahkii. Sámediggi lea iežas lágain vuođđuduvvon sámiid iešráđđenorgána, man deháleamos bargun lea ollašuhttit sámiid kulturiešráđđema ja sihkkarastit sámi eamiálbmotkultuvrra seailuma ja ovddideami. Sámediggi bargá jotkkolaččat sámiid áššiid ja vuoigatvuođaid ovddideami várás nu álbmotlaš go riikkaidgaskasašge dásis.
Sámiid olmmošvuoigatvuođaid ovddideapmi oppalašvuohtan buot dásiin ja eamiálbmotvuoigatvuođaid julggaštusa ollašuhttin Suomas lea okta dain Sámedikki válgabaji 2020-2023 váldoulbmiliin. -Okta konkrehtalaš ovdamearka sámiid olmmošvuoigatvuođaid ollašuvvama ovddideaddji doaimmain Suomas livčče sámediggelága nuppástusa ovddos guvlui doalvun, gávnnaha ságajođiheaddji Tuomas Aslak Juuso.
ON:id julggaštus eamiálbmogiid vuoigatvuođain lea dohkkehuvvon 13.9.2007 ON:id dievasčoahkkima julgacealkagiin. Suopma lea dohkkehan julggaštusa eavttuheamet ja čatnasan dan ollašuhttimii. Julggaštusa guovddáš artiklat gusket eamiálbmogiid iešmearridanvuoigatvuođa, vuoigatvuođa iežas gillii ja kultuvrii, stáhtaid vásttu eamiálbmotkultuvrraid sihkkarastimis sihke eamiálbmogiid vuoigatvuođa luondduriggodagaide. Julggaštus maiddái gieldá eamiálbmogiid buotlágan suddadanfiggamušaid.
Stáhtaid čatnaseapmi ON:id eamiálbmotjulggaštussii ja dan ollašuhttimii nannejuvvui 22.-23.9.2014 dollon eamiálbmogiid máilmmikonfereanssa loahppaáššegirjjis, mii lea dohkkehuvvon maiddái ON:id dievasčoahkkima julgacealkkan.
Loahppaáššebáhpáris Suopma lea čatnasan ”oktasašbarggus eamiálbmogiiguin daid iežas ovddastanorgánaid bokte figgamuššan ovddidit ja ollašuhttit dárbbu mielde álbmotlaš doaibmaplánaid, strategiijaid dahje eará doaimmaid julggaštusa ulbmiliid juksama várás” (A/RES/69/2, operative para. 8).
– Sávan, ahte Suomas ovddidišgohtet ON:id eamiálbmotjulggaštusa ollašuhtti doaibmaplána ráhkadeami ja dan ollašuhttima nu jođánit go vejolaš, dadjá Juuso.
Loga ON:id julggaštusa eamiálbmogiid vuoigatvuođain
Temábeaivve ruoktosiidu (un.org)
Lassedieđut:
Tuomas Aslak Juuso
Ságajođiheaddji
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi