Oahpahusráđđehusa Cygnaeus-bálkkašupmi sámegielaid gáiddusoahpahusprošektii

Oahpahusráđđehus bálkkašii Ohcejoga gieldda ja Sámedikki oktasaš sámegielaid gáiddusoahpahusprošeavtta jagi 2020 Cygnaeus-bálkkašumiin. Bálkkašumi oažžu almmuhuvvui 23.11.2020 neahtas lágiduvvon ávvodilálašvuođas. Bálkkašumi geigii Oahpahusráđđehus váldohoavda Olli-Pekka Heinonen.

Cygnaeus-bálkkašupmi addojuvvo ovttaskas olbmui, prošektii dahje servošii, mii lea ovddidan dásseárvosaš ja ovttaveardásaš oahppanvejolašvuođaid Suomas. Bálkkašupmekritearan deattuhuvvojedje dán jagi doaibmanvuogit, mat ovddidit oasálašvuođa, beasatlašvuođa ja inklušuvnna.

– Dát lea dehálaš fuomášupmi prošektii, mii lea leamašan jođus ja ovddidan doaimmaidis easkka moadde jagi, muitala prošeaktahoavda Hanna Helander Ohcejoga gielddas. Prošeakta lea lágidan čavčča 2018 rájes anáraš-, nuortalaš- ja davvisámegiela oahpahusa sámiid ruovttuguovllu gielddaid olggobeallái. Ohppiidlohku lea lassánan jahkásaččat mottiinlogiin, nu ahte dál oahppit ja studeanttat leat oktiibuot sullii 90 oktiibuot 67 skuvllas. Ovttasbarggus leat mielde 36 oahpahusa ordnejeaddji.

Prošeavtta oahpaheaddjin barget dán lohkanjagi Henna Aikio, Satu-Marjut Nieminen, Joni Saijets, Sirkka Sanila ja Sonja Moshnikoff. Prošeavtta oahpahusas leat mielde máinnasteapmi ja stohkosat.  – Maiddái luondopedagogihka sáhttá geavahit oahpahusas, muitala Helander.

Prošeakta addá vejolašvuođa buot Suomas hubmojuvvon sámegiela sámi kultuvrra oahpahusa. Seammás dat ovddida namalassii dáid oahpahussii vuogas gáiddusoahpahuspedagogihka. – Loahpalaš mihttomearrin lea sámegielaid ja sámegielat oahpahusa stáđásmahttin olles riikkas, dadjá Sámedikki skuvlenčálli Ulla Aikio-Puoskari. – Gáiddusoahpahusa ovddidanprošeakta lea vuosttaš lávki dás. Prošeakta joatkašuvvá jagi 2021 lohppii. Dan maŋŋel vuordimis lea, ahte doaibma joatkašuvvá bissovaš doaibman.

– Mii sávvat, ahte diehtu sámegielaid oahppanvejolašvuođas olles riikkas oažžu bálkkašumi geigema maŋŋel eanet fuomášumi, illuda prošeavtta koordináhtor Arla Magga Sámedikkis. Davvisámegiela oahppit leat dál oktiibuot 45, anárašgiela 27 ja nuortalašgiela 18. – Lea vel ollu bargu, vai mii sáhttit sihkkarastit sámemánáide ja -nuoraide ovttaveardásaš vuoigatvuođa iežas giela oahpahussii. Mii ovddidit dál oahpahusa gáiddusin ja seammás min ulbmilin lea oažžut nu alla dási ja pedagogalaččat bures plánejuvvon ollislašvuođa, muitala Magga, guhte lea bargan prošeavttas dan álggu rájes.

Cygnaeus-bálkkašupmi lea addojuvvon jagi 1981 rájes. Skuvlaráđđehus vuođđudii bálkkašumi gudnejahttit Suoma oahppogeatnegasvuođa áhči Uno Cygnaeus (1810–1888) muittu. Skuvlaráđđehus heaittihuvvui jagi 1991, ja dan sadjái vuođđuduvvon Oahpahusráđđehus jotkkii bálkkašumi addima. Bálkkašumi geigenvuođuštusat ođasmahttojedje jagi 2019. Cygnaeus-bálkkašumiin addojuvvo fuomášupmi dál dásseárvui ja ovttaveardásašvuođa ovddideaddji doaimmaide.

Oahpahusráđđehusa Cygnaeus-bálkkašupmedoaibmagoddi válljii sámegielaid gáiddusoahpahusa pilohttaprošeavtta oktiibuot 29 evttohusa ja guđa finalistta joavkkus. Bálkkašumi válljiiga dán jagi prošeaktaáššedovdi Michaela Moua vuoigatvuohtaministeriijas ja professor Markku Jahnukainen Helssega universitehtas.

Oahpásnuva Cygnaeus-bálkkašumi 2020 guđa finalistii! Oahpahusráđđehusa ođas 13.10.2020 (suomagillii)

Lassedieđut:

Prošeaktahoavda Hanna Helander, ovdanamma.goargu@edu.utsjoki.fi

Koordináhtor Arla Magga, ovdanamma.goargu@samediggi.fi

Skuvlenčálli Ulla Aikio-Puoskari, ovdanamma.goargu@samediggi.fi