Sámi parlamentálaš ráđđi (SPR) attii cealkámuša bieggafámu buvttadeamis sámeguovlluin – Prošeavttain galgá leat sámiid friddja, dihtui vuođđudeaddji ovdamiehtan
SPR čoahkkanii 25.1.2021 dievasčoahkkimii, gos SPR:a ságajođiheapmi sirdásii Suoma Sámedikkis Norgga Sámediggái čuovvovaš 16 mánotbadjái. Dievasčoahkkin dollui gáiddusoktavuođain.
Dievasčoahkkin gieđahalai ee. Suoma ságajođihanbaji doaibmamuitalusa sihke ságastalai bieggafámu geavaheamis sámeguovllluin ja dohkkehii cealkámuša ášši olis. Cealkámuša mielde SPR eaktuda, ahte sámeguovllu bieggafápmoprošeavttain galgá leat sámiid friija, dihtui vuođđudeaddji ovdamiehtan (free, prior and in-formed consent; FPIC). Cealkámuša sáhtát lohkat dáppe. Čoahkkin dohkkehii maiddái ođđa doaibmaplána Norgga ságajođihanbaji várás. Doaibmaplána gávdno dáppe.
SPR:a ságajođiheapmi lea leamaš Suoma Sámedikkis 19.9.2019 rájes, ja Sámedikki ságajođiheaddji lea leamaš SPR:a ságajođiheaddji. Dan lassin maiddái SPR:a nuoraidlávdegotti ságajođiheapmi lea leamaš Suoma Sámedikki nuoraidráđis.
Koronaviruspandemiija váikkuhii ságajođihanbadjái
Suoma Sámedikki ságajođihanbaji váldoulbmilat ledje ee. Sámegielaid fága- ja resursaguovddáš Sámi Giellagáldu doaimma fástan dahkan, davviriikkalaš sámesoahpamuša ovddideapmi ja eamiálbmogiid oassálastinvuoigatvuođaid buorideapmi ON:id olis.
Ságajođihanbadjái sihke SPR:a doibmii váikkuhii mearkkašahtti láhkai jagi 2020 álggus álgán koronaviruspandemiija ja dan dagahan spiehkastatdilli. Pandemiija sihke spiehkastatdili dihtii SPR:a stivrra čoahkkimat dollojedje gáiddusčoahkkimin earret stivrra vuosttas čoahkkima ođđajagemánus 2020, mii dollui Anáris. Pandemiija dihtii maiddái riikkaidgaskasaš čoahkkimat, konfereanssat, seminárat ja eará doaimmat eai njukčamánu 2020 rájes lágiduvvon fysalaš dáhpáhussan, nu ahte SPR:a riikkaidgaskasaš doaibma lei dan sivas uhcit go dábálaččat.
Pandemiija váikkuhii maiddái sámeparlamentarihkkáriid konferensii, man lei dárkkuhus doallat borgemánus 2020. SPR:a stivra mearridii sirdit konfereanssa doallama borgemánnui 2021. Konfereanssa lea dárkkuhus lágidit Anáris.
SPR lea Norgga, Ruoŧa ja Suoma Sámedikki gaskasaš parlamentáralaš oktasašbargoorgána, gos maiddái Ruošša sámeorganisašuvnnat oassálastet oktasašbargui dárkojeaddjin. SPR:a dievasčoahkkimis ráđi ovddasteaddjit golmma Davviriikkas ja Ruoššas čoahkkanit oktii uhcimustá oktii jagis. Doaimmastis SPR geahččala ovddidit sierra Davviriikkaid Sámedikkiid gaskasaš oktasašbarggu ja dat gieđahallá áššiid, mat gusket sámiid álbmogin badjel rájáid. Dat ovddastage Davviriikkaid viidodagas ássi sámiid dávjá omd. riikkaidgaskasaš oktavuođain.
Sámedikki čoahkkin vállje gaskavuođastis ovddasteaddjiid SPR:a ovtta válgabadjái hávil, ja dán válgabajis ovddasteaddjin leat:
Tuomas Aslak Juuso (várrelahttun Leo Aikio)
Anni Koivisto (várrelahttun Juha-Petteri Alakorva)
Pirita Näkkäläjärvi (várrelahttun Magreta Sara)
Anne Nuorgam (várrelahttun Asko Länsman)
Karen-Anni Hetta (várrelahttun Irja Seurujärvi-Kari)
Tauno Ljetoff (várrelahttun Veikko Feodoroff)
Niko Valkeapää (várrelahttun Ulla-Maarit Magga)
Sámi parlamentáralaš ráđi stivrras Suoma Sámedikki ovddastit Tuomas Aslak Juuso (várrelahttun Leo Aikio) ja Anni Koivisto (várrelahttun Leo Aikio). SPR:a oktasašbargosoahpamuša mielde sámedikki politihkalaš njunnošat galget oassálastit lahttun SPR:a stivrra doibmii.
Lassidieđut
ságajođiheaddji Tuomas Aslak Juuso, 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi
riikkaidgaskasaš áššiid čálli Inka Saara Arttijeff, 0505747629, inka-saara.arttijeff(at)samediggi.fi
Govva: Ville-Riiko Fofonoff