Sääʹmteʹǧǧ vuässââtt ÕM alggmeerai põõšši fooruum 22. išttma
Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso vuässââtt ÕM alggmeerai põõssi fooruuʹme (UNPFII) New Yorkist 19.-27.4.2023. Fooruum 22. Išttmõõžžâst äʹššen lie alggmeer, oummui tiõrvâsvuõtt, planetaarlaž da vuuʹdi tiõrvâsvuõtt di äimmõsmuuttâs: vuõiggâdvuõđid vuâđđõõvvi âlddnemnääʹll (Indigenous Peoples, human health, planetary and territorial health and climate change: a rights-based approach).
Sääʹmteeʹǧǧ delegaatio sizz koʹlle saaǥǥjååʹđteei lââʹssen Sääʹmteeʹǧǧ vuäzzlaž da kulttuurluʹvddkååʹdd saaǥǥjååʹđteei Pirita Näkkäläjärvi di meeraikõskksaž aaʹšši piisar Inka Saara Arttijeff. Nuõrisuåvtõõzz eeʹttkõʹsttjen mieʹldd lij še Rosa-Máren Juuso.
– Meeʹst lij jurddjen kaggâd õuʹdde säʹmmlaid ääiʹjpoddsaž aaʹššid, mâʹte äimmõsmuttâz vaaiktõõzzid miõlltiõrvâsvuõʹtte da psykososiaalʼlaž tuärj juâkkaz tuâj äärv. Lââʹssen haaʹlääm puʹhtted tiõttu sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩproseeʹss da mõõn nalla Lääʹddjânnam juätkk säʹmmlai ooumažvuõiggâdvuõđi čuõʒʒtummuž, ceälkk saaǥǥjååʹđteei Juuso.
Saaǥǥjååʹđteei Juuso vuässââtt veâl 20.4. pannveerǥlaž kuullmõʹšše kuõskeeʹl alggmeerai vuässõõttâmvuõiggâdvuõđ pueʹrummuž ÕM:st (Enhanced Participation of Indigenous Peoples) da 27.4. Aarktlaž vuuʹd vuârrsaǥstõõllmõʹšše (Arctic Regional Dialogue).
ÕM alggmeerai põõšši foorum
ÕM alggmeerai põõssi foorum (The United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues, UNPFII) lij eeʹjj 2000 vuâđđuum ÕM tällõs- da sosiaalsuåvtõõzz (Economic and Social Council, ECOSOC) vuâllsaž raʹvvjeei tåimmorgaan, koozz koʹlle 16 jiõččnallaš äʹšštobddivuäzzliʹžžed. Halltõõzz nõõmte kääuʹc vuäzzliʹžžed da alggmeer kääuʹc vuäzzliʹžžed.
Fooruum tuâjjan lij kaggâd saǥstõõllma alggmeeraid kuõskki kõõččmõõžžid aainâs tällõõzzlaž da sosiaalʼlaž õuddnem, kulttuur, pirrõskõõččmõõžži, škooultõõzz, tiõrvâsvuõđ da ooumažvuõiggâdvuõđi suõʹrjin. Põõssi foorum oudd siâzztõõzzid di toiʹmmai kõskksâjjsaž fooruumân riikki, alggmeerai di ÕM spesiaalorganisaatioi kõskksaž vuârrsaǥstõõllma. Tõt noorââtt išttma õʹhttešt eeʹjjest ÕM väʹlddpääiʹǩest New Yorkist.
UNPFII Twenty-Second Session: 17-28.4.2023
Lââʹssteâđ:
Tuomas Aslak Juuso
Saaǥǥjååʹđteei
040 687 3 394
tuomas.juuso@samediggi.fi
Inka Saara Arttijeff
meeraikõskksaž aaʹšši piisar
010 839 3 198 / 050 574 7 629
inka-saara.arttijeff@samediggi.fi
