Sääʹmteʹǧǧ naʹddjõs õõutmiõllsânji uvddum sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõõzz čõõđ mõõnnmõʹšše eeʹttiǩ-kååʹddest
Sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõõzz ǩiõttʼtõõllmõš eeʹttiǩ-kååʹddest älgg. Õõutmiõllsânji uvddum Lääʹǩǩeʹtǩǩõõzz priimmʼmõš teevvči ÕM tuõttâm ooumažvuõiggâdvuõttsuåppmõõžži neuʹrrummšid Lääʹddjânnmest.
Väʹlddminister Petteri Orpo kok. halltõõzz eʹtǩǩõs sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩen ouddan eeʹttiǩ-kååʹdd vuõlttõs-saǥstõõllmõʹšše 14.2. Še Sääʹmteeʹǧǧ halltõs lij pääiʹǩ âʹlnn seuʹrrjeʹmmen saǥstõõllmõõžž.
– Meeʹst lij naʹddjõs lääʹdd õhttsažkååʹdd oʹdde ååʹn räʹtǩǩeed sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummuš, ǥu eeʹttiǩ-kååʹdd ǩiõttʼtõõllmõʹšše liâ ååʹn samai pueʹr vueʹlǧǧemsââʹj, särnn Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteeʹjj Pirita Näkkäläjärvi.
Saaǥǥjååʹđteeʹjj Näkkäläjärvi teäʹddad koumm ääʹšš.
– Vuõššân sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõs lij ǩeeʹrjuum čiõlggsânji nuʹt väʹlddminister Orpo halltõsprograʹmme ǥu halltõõzz ǩeässa uʹvddma õõutverddsažvuõtt-teâđouddmõʹšše. Nuʹbben Sääʹmteʹǧǧ jiõʹli lääʹǩǩeʹtǩǩõõzzâst šiõǥǥ saǥstõõllmõõžž vuõiggâdvuõttminister Leena Merin (ps), da vuõǯǯaim saǥstõõllâmpuäđõõzz šiõǥǥ miõlin.
– Mii vääžnmõs, Orpo halltõs uuʹdi halltõõzz eʹtǩǩõõzz sääʹmteʹǧǧlääʹjjest eeʹttiǩ-kådda õõutmiõllsânji, saaǥǥjååʹđteeʹjj Näkkäläjärvi juätkk.
Sääʹmteʹǧǧlääʹjjest lij jõnn miârktõs sääʹmõhttsažkådda
Sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummuš lij leämmaž tuâj vueʹlnn pâʹjjel lååi eeʹjj, da tõn liâ valmštõõllâm koumm tåimmkååʹdd eeʹjjest 2012 vueʹljeeʹl. Lääʹǩǩeʹtǩǩõs vuâđđââvv kansliašurr Pekka Timonen tåimmkååʹdd smiõtldõʹǩǩe.
Kookkas vuâllam proseeʹss loʹppe sättmõõžžin leʹčči jõnn miârktõs sääʹmõhttsažkådda.
– Sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummuš lij viikkâm samai jiânnai uʹcc õhttsažkååʹdd viõkkvääraid. Sääʹmteeʹǧǧ lââʹssen määŋg õhttõõzz, õutstõõzz da jiõččtäättlaž oummu liâ âânnam jiânnai ääiʹj lääʹǩǩoođummša, särnn Sääʹmteeʹǧǧ I väärrsaaǥǥjååʹđteeʹj Leo Aikio.
– Ǥu lääʹǩǩ vuäǯǯat mââimõõzzâst čõõđ, täk resuurs påđđne jeeʹres vääžnai tuõjju. Vuäitčip teäʹddeed jäänab Lääʹddjânnmest jieʹlli kooum sääʹmǩiõl jälltummša, kulttuur raavummša da äimmõsmuttâz vuâsttsaž tuõjju, särnn I väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj Aikio.
Pueʹrr õhttsažtuâjj rääjj ååsk lääʹjj čõõđ mõõnnmõʹšše
Sääʹmteeʹǧǧest lij naʹddjõs, što lääʹǩǩeʹtǩǩõs mâânn tän vuâra čõõđ. Õõutmiõllsa halltõõzz eʹtǩǩõõzz lââʹssen še oppositiost liâ peällõõǥǥ, kook tuärjjee mõõnni pââʹjest Timonen tåimmkååʹdd tuõjju vuâđđõõvvi sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõõzz da liâ čuäʹjtam tuärj še ååʹn.
– Mij leäʹp leämmaž pueʹrr õhttsažtuâjast väʹlddminister Orpo halltõõzzin mõõnni sääʹmteʹǧǧpââʹjest samai halltõs-saǥstõõllmõõžžâst ääʹljeeʹl. Vueʹrddep, što pueʹrr õhttsažtuâjj juätkkai ååʹn ođđ pââʹjest da suõppum halltõsprogrammǩeeʹrjummšest ââʹnet ǩidd. Kõõččmõõžžâst åårrai lääʹǩǩeʹtǩǩõs lij väʹlddpaaiʹǩin seämmanallšem ǥu Timonen tåimmkååʹdd lääʹǩǩeʹtǩǩõs da ååskam da tuäivam, što määŋg oppositiost iʹštti parlameʹnttneeʹǩǩ ouʹdde tuärj halltõõzz eʹtǩǩõʹsse, särnn Sääʹmteeʹǧǧ II väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj Tuomas Aslak Juuso.
– Lääʹǩǩeʹtǩǩõs lij vääžnai, ǥu tõt teevvči Lääʹddjânnmest åårrai meeraikõskksaž ooumažvuõiggâdvuõttsuåppmõõžž neuʹrreemsââʹj, särnn II väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj Juuso.
Lââʹssteâđ lääʹjjoođummšest:
Meeraikõskksaž ooumažvuõiggâdvuõttsuåppmõõžži vuåppâmorgaan (ÕM ooumažvuõiggâdvuõttkomitea da rooddsuärddmõõžž vuâsttsaž komitea) uʹvdde iiʹjjin 2019 da 2022 Lääʹddjânnma uʹvddem tuʹmmstõõǥǥ õhttneeʹl sääʹmteeʹǧǧest vaal-loǥstõʹǩǩe. Kansliašurr Pekka Timonen tåimmkååʹdd smiõtldõʹǩǩe vuâđđõõvvi sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõõzz miârktõssân lij čõõđ viikkâd täk vuåppâmorgaani räʹtǩǩummuž da jaukkeed ooumažvuõiggâdvuõttneuʹrrummuž.
Väʹlddminister Petteri Orpo halltõõzz prograamm mieʹldd halltõõzz eʹtǩǩõs sääʹmteʹǧǧlääʹjjest uuʹdet eeʹjj 2023 loʹppe mõõneeʹst kansliašurr Timonen tåimmkååʹdd tuâj vuâđald õhttsažtoiʹmmjummšest Sääʹmtiiʹǧǧin.
Še Riikksuåvtõõzz teâđouddmõõžžâst õõutverddsažvuõđ, tääʹssäärv da čoʹrstemvuõđ ooudâsviikkmõõžžâst õhttsažkååʹddest påʹrǧǧmannust 2023 tuõđât, što halltõõzz eʹtǩǩõs sääʹmteʹǧǧlääʹjjest uuʹdet halltõsprograamm meâldlânji eeʹjj 2023 loʹppe mõõneeʹst õhttsažtoiʹmmjummšest Sääʹmtiiʹǧǧin.
Sääʹmteʹǧǧ da vuõiggâdvuõttministeria saǥstõʹlle sääʹmteʹǧǧlääʹjj kuõskki eʹtǩǩõshämmsest sääʹmteʹǧǧlääʹjj 9 § meâldlânji jooulmannust 2023 da õʹstte saǥstõõllâmpuäđõõzz šiõǥǥ miõlin.
Orpo halltõs uuʹdi Pekka Timonen tåimmkååʹdd meâldlaž vuâđđräʹtǩǩummšid jääʹǩǩtem sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩeʹtǩǩõõzz eeʹttiǩ-kådda õõutmiõllsânji jooulmannust 2023.
Lââʹssteâđ:
Pirita Näkkäläjärvi
Saaǥǥjååʹđteeʹjj
044 7533 766
pirita.nakkalajarvi@samediggi.fi
Leo Aikio
I väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj
040 621 6505
leo.aikio@samediggi.fi
Tuomas Aslak Juuso
II väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi
Lââʹssteâđ Sääʹmteeʹǧǧ pirr:
Sääʹmteʹǧǧ lij säʹmmlai eeʹttkâsttmallaš jiõččvaaldâšmorgaan Lääʹddjânnmest. Jiijjâs laaʹjjin (L974/1995) vuâđđuum Sääʹmteʹǧǧ stään toiʹmmjummšines sääʹm alggmeerkulttuur seillmõõžž da õõudâsviikkmõõžž. Sääʹmteʹǧǧ plään da veekk čõõđ säʹmmlai ǩiõlʼlaž da kulttuurlaž jiõččvaaldâšm di vuäpp da õõuʹdad säʹmmlai vuõiggâdvuõđid da jeällmõõžž.