Sääʹm ǩiõlltuâjjcistt miõđât Lappi pueʹrrvââjjamvoudda

Sääʹm ǩiõllsuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjj Tauno Ljetoff särnn, što ciist vuäǯǯjest saǥstõʹlleš veäʹlkõsnalla da ääʹšš tuʹmmješ tärkka. – Tän vuâra ciist vuäǯai vaʹlljummuš leäi väʹǯǯel âlddsin vaʹlljummuž vaiggâdvuõđ diõtt. Saǥstõõllmõõžžin kaggõʹtte määŋgas tuõđi šiõǥǥ eeʹttǩeeʹj da leäi še hääʹsǩ vuâmmšed, mõõn jiânnai sääʹmǩiõllsaž siiskõõzzid da kääzzkõõzzid ânnʼjõõžžâst puutʼtet. Mäŋggaz tåimmai liâ älggam tuejjeed tuâj sääʹmǩiõli sââʹj ooudâsviikkmõššân Lääʹddjânnmest, särnn Ljetoff.

– Tuäivam čâđđmest, što Lappi pueʹrrvââjjamvuuʹd ouddmiârkk smeʹllkâtt še jeeʹres veʹrǧǧniiʹǩǩid da õutstõõzzid väʹldded tuâjast lokku sääʹmǩiõlid da sääʹm ǩiõll-lääʹjj õõlǥtõõzzid, da što sääʹmǩiõll puätt åårrad še jeeʹres tåimmjin juʹn aalǥâst ääʹljeeʹl sizzrajjum jiõččaildes-seʹlvväʹšš. Ååskam, što Arto Saijets raajjâm mooččâs ǩeäiss vuäǯǯ cisttpääiʹǩ Lapha sõõʹjin da smeʹllkâtt da loŋŋat toʹben tuâjjlaid pueʹreed sääʹmǩiõli sââʹj ääiʹjab ääiʹj verddeeʹl, juätkk Ljetoff.

Sääʹm ǩiõlltuâjj -cistt lij sääʹm ǩiõtt-tuâjj (duodji), koon valmšteeʹj lij vaʹlljam Sámi Duodji rõ. Ååʹn cisttân uʹvddem ǩeäis (giisá) lij valmštam sääʹmǩiõtt-tuâjjsiltteeʹjj (duojár) da Sääʹmvuuʹd škooultõskõõskõõzz uʹčteeʹl Arto Saijets.

Sääʹm ǩiõllsuåvtõõzz vuâđđõõttmõõžž

Sääʹm ǩiõllsuåvtõs vuâđđtââll tuʹmmstõõǥǥâs tõin, što Lappi pueʹrrvââjjamvuʹvdd lij aivv toiʹmmjummuž alttummšest vueʹljeeʹl välddam lokku sääʹmǩiõl organisaatiost da toiʹmmjummšest di rääjj sääʹmǩiõllsaž da kulttuurmeâldlaž kääzzkõõzzid vuâđđtõllumnalla ǩiiddõs vueʹssen jiijjâs toiʹmmjummuž da organisaatio.

Lappi pueʹrrvââjjamvuʹvdd lij ooudâst peäggtum täävtõõzzi teâuddjâttmõššân vuâđđääm sääʹmǩiõllsaž da kulttuurmeâldlaž kääzzkõõzzi oouʹdeemjååʹđteeʹj da kääzzkõsjååʹđteeʹj veeʹrj. Lappi pueʹrrvââjjamvuʹvdd lij še saʹtssjam sääʹmǩiõli âânnmõʹšše vääʹldeeʹl tuõjju nuõrtt-, aanar da tâʹvvsääʹm ǩiõlltuâjjla. Lââʹssen Lappi pueʹrrvââjjamvuuʹd sääʹmǩiõl luʹvddkååʹdd toiʹmmjummuš tuärjjad sääʹmǩiõl sââʹj da ǩiõllʼlaž vuõiggâdvuõđi teâuddjummuž.

Lappi pueʹrrvââjjamvuʹvdd tåimm pueʹrren ouddmiârkkân tõʹst, mäʹhtt sääʹmǩiõllsaž kääzzkõõzz vueiʹtet da âlgg väʹldded vueʹssen organisaatio juʹn tõi vuâđđeempooddâst, kuäʹss sääʹmǩiõllsaž kääzzkõõzz šâʹdde luâđliʹžžen da ǩiiddõs vueʹssen organisaatio tåimmjummuž. Sääʹm ǩiõllsuåvtõs haaʹlad miõđeeʹl Sääʹm ǩiõlltuâjj -ciist, smeʹllkâʹtted Lappi pueʹrrvââjjamvuuʹd ooudâsviikkâd veâlâinn ooudâs da raaveed sääʹmǩiõllsaž da kulttuurmeâldlaž kääzzkõõzzeez.

Sääʹm ǩiõlltuâjj -cistt

Sääʹm ǩiõlltuâjj -ciist miârktõs lij uʹvdded tobdstõõzz sääʹmǩiõllsaž kääzzkõõzzi da sääʹmǩiõl sââʹj ouddnummšen tuejjuum ciʹsttjeei tuâjast Lääʹddjânnmest. Sääʹmǩiõlin juuʹrdet tâʹvv-, aanar-, da nuõrttsääʹmǩiõl. Ciist jurddjen lij smeʹllkâʹtted ciist vuäǯǯai pueʹreed veâl sääʹmǩiõl ouʹdde tuejjuum tuâj da loŋŋted pukid veʹrǧǧniiʹǩǩid pueʹreed sääʹmǩiõl sââʹj. Ciist vuäǯai vueiʹtte eʹtǩǩeed sääʹm ǩiõllsuåvtõõzz vuäzzla da väärrneeʹǩǩ ǩiõllsuåvtõõzz såbbrest. Cistt miõđât õõutvuâra vaalpââʹjest sääʹm ǩiõllsuåvtõõzz mieʹrreem ääiʹjpoddân. Sääʹm ǩiõlltuâjj -ciist meâtt sääʹm ǩiõllsuåvtõs.

Ciist miõđât vuõss-sââʹjest veʹrǧǧniiʹǩǩid da õutstõõzzid da pâi spesiaalvuâđđõõttmõõžžin privattoummuid. Sääʹm ǩiõlltuâjj cistt lij čeäppõscistt, koon âlgg sueiʹmkrâʹstted sääʹmǩiõl da kulttuur reeʹǧǧesvuõđ da määŋgnallšemvuõđ. Cistt vaajtââvv juõʹǩǩ neelljad eeʹjj (vaalpõõʹji mieʹldd) da tõn raajjmõõžžâst vaʹsttad Sámi Duodji rõ vaʹlljem sääʹmčeäʹpp leʹbe -ǩiõtt-tuâjjlaž.

Lââʹssteâđ

Tauno Ljetoff
Sääʹm ǩiõllsuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjj
tauno.ljetoff(at)samediggi.fi

Marko Marjomaa
Sääʹm ǩiõllaaʹššipiisar
teʹl. 050 438 2484 / 010 839 3183
marko.marjomaa(at)samediggi.fi