Puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr ǩieʹppummuš risttreeidast Orpo halltõsprograamm ǩeeʹrjummšivuiʹm eeʹjj 2024
Sääʹmteʹǧǧ nuäjjõõđi ääv ǩiiʹrjin eeʹttiǩ-kåʹddjoouki da peällõõǥǥi saaǥǥjååʹđteeʹjid puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr riʹjttjeei tässa kaggâm diõtt. Sääʹmteʹǧǧ puuʹti ǩeeʹrjstes õlmmsa še tõn, što ânnʼjõž puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩlääʹǩǩšiõttummuš rââššad sooǥǥpieʹli kõskksaž tääʹssäärv teâuddjummuž da puäʒʒhåiddji tuâjjpueʹrrvââjjam õõudummuž.
Eeʹjj 2024 puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩčiâssi mieʹrr lij ǩieʹppuum 130 čieʹsse. Sâjjsažveäʹǩǩčiâssi vueʹllǥaž tääʹss lij ǩidd tõʹst, što tõid vaʹrrjum mieʹrrtieʹǧǧ jie riʹjtte. Õõuʹdab eeʹjj 2023 sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeria kaaggi puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr loppeeʹjjest lââʹssmieʹrrtieʹǧǧ veäkka 150 čiâssâst 175 čieʹsse. Määŋgain ääiʹjab iiʹjjin sâjjsažveäʹǩǩčiâssi mieʹrr lij mââimõõzzâst lââʹssmieʹrrtieʹǧǧin kaggum 200 čieʹsse eeʹjjest. Sääʹmteʹǧǧ vuâmmšõõʹtti, što puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr ǩieʹppummuš reiddlâstt väʹlddminister Orpo halltõsprograamm ǩeeʹrjummšin, tõn diõtt ko tõʹst tuõđât, što luämmsâjjsažkääzzkõõzzid seeiltet uuʹccmõsân ânnʼjõž tääʹzzest.
– Sääʹmteʹǧǧ lij juʹn ääiʹjab iiʹjjin määŋg vuâra pohttam õuʹdde, što puäʒʒhåiddji sâjjsažveäkka budjetõsttum mieʹrrtieʹǧǧ tääʹzz ij riʹjtte da eʹtǩǩääm sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr lââʹzztummuž vaʹstteed ânnʼjõõžž tuõtt taarb. Puäʒʒhåiddji puõʒʒâlm da pooʹmhi vääras ââʹnnemnalla åårrai sâjjsažveäʹǩǩčiâssi meäʹr õõlǥči kaggâd ooʹccmõsân 300 čieʹsse eeʹjjest, särnn Sääʹmteeʹǧǧ I väärrsaaǥǥtuõʹllʼjeei Leo Aikio.
Puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩlääʹjjšiõttummuž âlgg peeiʹvted puäʒʒhåiddji õõutverddsažvuõđ õõuʹdeem diõtt
Ânnʼjõž lääʹǩǩšiõttummuš ij vueiʹtlvââʹst sâjjsažvieʹǩǩ puäʒʒhåiddjid õuddmiârkkân vueʹrddemluõvâsvuõđ leʹbe puärrsiluõvâsvuõđ ääiǥas da nuʹt rââššad sooǥǥpieʹli kõskksaž tääʹssäärv. Õõutverddsažvuõttväʹlddneǩ lij tuõttâm, što puäʒʒhåiddai lie jeärrsi mäddtäällpõõrǥâsniiʹǩǩi nalla vaʹstteemvuõđâst jieʹllʼji piʹrǧǧummšest, jeäʹt-ka tän õõlǥtõõzz vuõittu läʹǧǧsted õuddmiârkkân puärrsiluõvâsvuõđ, armeija leʹbe siviilkääzzkõõzz peʹšttem ääiʹj.
Puäʒʒhåiddmõš lij nuʹt fyyslânji ko jiõgglânji kuârmteei ämmat. Eeʹǩǩjårrõõzz meâldlaž šõŋŋnääʹl ärvvtõõllmõš lij ääiʹjbuužž väʹǯǯlab äimmõsmuttâz vaaiktõõzzi diõtt. Äimmõõzz pakknem da šõŋŋnääʹl mottjem mieʹldd puäʒʒhåiddji tuâj mottje õinn vaarlab da väʹǯǯlab årra, da nuʹt jieʹllemvueʹjj harjjtemvueiʹttemvuõđ õinn pannsnäätnʼjab årra. Sâjjsažveäʹǩǩ lij õhtt tääʹrǩes tuâjjneävv, koin vueiʹtet tuärjjeed puäʒʒhåiddai fyyslaž da psyykklaž vuäittmõõžž, tiõrvâsvuõđ da toiʹmmjemääʹpp loʹsses tuâjast.
– Ânnʼjõž lääʹǩǩšiõttummuš õõlǥči peeiʹvted nuʹt, što tõt õõuʹdad halltõsprograamm täävtõõzz neezzni sââʹj pueʹrummšest, piârluõvâsvuõđi da håidd-vaʹstteemvuõđ tässjab juâkkjõõvvmõõžžâst di tuâjjpueʹrrvââjjam pueʹrummšest, juätkk Aikio.
Lââʹssteâđ:
I väärrsaaǥǥjååʹđteei
Leo Aikio
040 621 6505
leo.aikio@samediggi.fi
Jieʹllemvueʹǩǩpiisar
Laura Olsén-Ljetoff
040 617 5113
laura.olsen-ljetoff@samediggi.fi
Mä. sosiaal- da tiõrvâsvuõttpiisar
Kaisa Ruokojärvi
040 570 8457
kaisa.ruokojarvi@samediggi.fi
Lââʹssteâđ Sääʹmteeʹǧǧ pirr:
Sääʹmteʹǧǧ lij säʹmmlai eeʹttkâsttmallaš jiõččvaaldâšmorgaan Lääʹddjânnmest. Jiijjâs laaʹjjin (L974/1995) vuâđđuum Sääʹmteʹǧǧ stään toiʹmmjummšines sääʹm alggmeerkulttuur seillmõõžž da õõudâsviikkmõõžž. Sääʹmteʹǧǧ plään da veekk čõõđ säʹmmlai ǩiõlʼlaž da kulttuurlaž jiõččvaaldâšm di vuäpp da õõuʹdad säʹmmlai vuõiggâdvuõđid da jeällmõõžž.
