Säʹmmlai vuõiggâdvuõđ ÕM ooumažvuõiggâdvuõttkomitea jåʹttlõttum seuʹrrjummša
Õhttõõvvâm meerkooʹddi ooumažvuõiggâdvuõttkomitea lij ouddam njuhččmannu 1. peeiʹv Lääʹddjânnma jurddjes da siâzztõõzzâs kuuleeʹl meerlažvuõiggâdvuõđid da poliittlaž vuõiggâdvuõđid kuõskki meeraikõskksaž õõlmâs-suåppmõõžž (KP-suåppmõš) teâuddjummša. Komitea vaaʹldi tiuʹddepiijjmõõžž jåʹttlõttum seuʹrrjummša siâzztõõzzid, kook kueʹsǩǩe säʹmmlai vuõiggâdvuõđid.
Komitea siâzztõõzzi mieʹldd Lääʹddjânnam âlgg jåʹttlâʹtted sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođeemproseeʹss säʹmmlai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ ciʹsttjem diõtt jeäʹrben ns. sääʹm-mieʹrteeʹlm da saǥstõõllâmõõlǥtõõzz beäʹlnn. Lââʹssen âlgg taʹrǩstõõllâd viõǥǥâst åårrai lääʹjjšiõttummuž da vuõʹjjid, koin vuäitt leeʹd vaaiktõs säʹmmlai vuõiggâdvuõđid da õuddõõzzid, mieʹldd looǥǥeeʹl õõuʹdeemhaʹŋǩǩõõzzid da kuåivâsfabriikk toiʹmmjummuž. Lääʹddjânnam âlgg ainsmâʹtted, što miârkteei konsultâsttmõš säʹmmlaivuiʹm teâuddai jurddjest vuäǯǯad sij luõvâs, tiõttu vuâđđõõvvi õuddmiâsttmõõžž.
Siâzztõõzzi mieʹldd Lääʹddjânnam âlgg smiõttâd ILO suåppmõõžž nr 169 ratifiâsttmõõžž da lââʹzzted tuâjas ainsmâʹtted tõn, što halltõõzzâst da pääiklaž veʹrǧǧniiʹǩǩin, pååʹlsin, viârteeʹjest da suʹvddjin lij vueʹǩǩsõs škooultõs ciʹsttjed säʹmmlai vuõiggâdvuõđid alggmeeran.
Lääʹddjânnam âlgg raportâʹstted komiteaaʹje siâzztõõzzi tiuʹddepiijjmõõžžâst pâʹsslâšttam-mannu 26. peeiʹv 2022 räjja mõõneeʹst.
– Seʹlvv lij, što Lääʹddjânnam âlgg tåimmapiijjâd ooumažvuõiggâdvuõttkomitea uʹvddem jurddjid da siâzztõõzzid jeäʹrben sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩoođõõzz beäʹlnn. Sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩ âlgg ååʹn jååʹttmen åårrai oođeemproseeʹssest muʹtted KP-suåppmõõžž meâldliʹžžen, ceälkk sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso.
Komitea toobdast Lääʹddjânnam čõõđ viikkâm tååimaid õõuʹdeed säʹmmlai vuõiggâdvuõđid, mieʹldd looǥǥeeʹl jååʹttmen åårrai tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomitea vuâđđummuž. Komitea õõlmâst kuuitâǥ huõlâs tõʹst, što sääʹmteʹǧǧlääʹǩǩ jeäʹrben jiõnnvuõiggâdvuõttmieʹrteeʹlm da saǥstõõllâmõõlǥtõõzz beäʹlnn, ij ni õinn leäkku muttum tõn nalla, kååʹtt stään säʹmmlai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ. Jeänab nuuʹbbi õõri ââʹlmõs vaaldâšmvuõiggâz tuʹmmstõõǥǥ sueiʹnnmannu 5. peeiʹv 2019 da halltõõzz tuʹmmstõk leeʹd jårrââʹstǩani leʹbe cõõjǩani sääʹmteʹǧǧvaalid kuâsttje leeʹd vuâsttlõõžži komitea uʹvddem čåuddmõõžživuiʹm, tuâtt ooumažvuõiggâdvuõttkomitea.
Vueʹǩǩsânji vääʹldeeʹl komitea nääiʹt raportâʹsttem-mõõntõõllmõõžžâst tuâtt Lääʹddjânnam juäʹtǩǩem KP-suåppmõõžž vuâstta, håʹt tõt lij kuõʹhtt eeʹjj mââiårra vuäǯǯam komitea viârteei tuʹmmstõõǥǥid õhttnaž oummi läittmõõžžid kuõskki aaʹššin. – Neuʹrr lij, što Lääʹddjânnam Ij koʹrjjeʹče ooumažvuõiggâdvuõttneeʹrtummšid. Ooumažvuõiggâdvuõđi beäʹlnn jeät vuõittu suärddjed tõi jânnmi tässa, koin vaʹlljeet mâid ooumažvuõiggâdvuõđid viiǥǥât čõõđ, peʹce ooumažvuõiggâdvuõđid âlgg viikkâd čõõđ tiuddân, juätkk Juuso.
Komitea peʹcclâstt lââʹssen rapoortivuiʹm, koi mieʹldd tååimai vaaiktõõzzi ärvvtõõllmõõžžâst ââʹnet pannsõs kriteeʹrid. Tät veekk tõõzz, što veʹrǧǧneeʹǩǩ jie ooʹnnest saǥstõõllmõõžžin vuäǯǯad säʹmmlai luõvâs, tiõttu vuâđđõõvvi õuddmiâsttmõõžž. Komitea vuâmmaž še Lääʹddjânnam mâŋŋnummuž ILO suåppmõõžž nr 169 ratifiâʹsttmest.
KP-suåppmõõžž tiuʹddepiijjmõõžž vuåpp čõõnteʹmes äʹšštobddivuäzzlain nårrjeei ooumažvuõiggâdvuõttkomitea. Lääʹddjânnam čiččmad mieʹrräiʹǧǧrapoort taʹrǩstõʹlleš komitea õõlmâs virtuaal’laž vuârrsaǥstõõllmõõžžâst 2.-4. peeiʹv pâʹsslâšttam-mannust 2021.
Komitea eŋgglõsǩiõllsaž jurddi da siâzztõõzz (pdf)
Lââʹssteâđ:
Saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso teʹlf. 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi
