Ovdâsvástádâslâš já eettisávt kilelis sämimađhâšem

Ovdâsvástádâslii mađhâšeijee kuállejeijeeravvuuh (suomâkielân já eŋgâlâskielân) miäldusmateriaalijguin vuáđuduveh Sämitige tuhhiittem sämimađhâšem eettisáid ravvuid. Sunna Kiti koveh čielgejeh eettisij ravvui viestâ tast, maht kalga toimâđ, vâi puátteevuotâ ličij ovdâsvástádâslub já eettisávt kilelub sämmilij päikkikuávlust. Ravvuuh meid tuárjuh sämikulttuur paijeentoollâm jotkuuvâšvuođâ.

Kuvituskuva saamelaismatkailu hyvä tulevaisuus.
Kuvituskuva saamelaismatkailu huono tuolevaisuus.

Ovdâsvástádâslii mađhâšeijee ravvuuh sämikulttuur já sämmilij päikkikuávlu maailmân

Kuállejeijeeravvuuh miäldusmateriaalijguin láá uáivildum vuosâsaajeest sämmilij päikkikuávlun puáttee päikkieennâmláid já aalmugijkoskâsáid mađhâšeijeid, mađhâšemsyergi pargeid já irâtteijeid sehe mađhâšemsyergi uáppeid. Tuoivâ lii, ete kuállejeijeeravvui vievâst ulmuuh iberdeh, ete ko sij puátih kuávlun, te sij láá kyessin eromâš pääihist, kost kalga väldiđ huámmášumán mätkičuosâttuv olesváldálâš killeelvuođâ, eromâšávt páihálij siärvusij pyereestvaijeem já máhđulâšvuođâ ráávhust eelliđ jieijâs eellim, argâ já juhle, nuuvt ete mađhâšem ij toovât negatiivlijd vaikuttâsâid toos.

Ovdâsvástádâslii já eettisávt kilelis sämimađhâšem sertifikaat

Mađhâšemsyergist já mađhâšeijein lii táválávt uccáá tiätu sämikulttuurist já tot taha puigâ sämimađhâšempyevtittâsâi tubdâm vaigâdin. Sämimađhâšem eettisij ravvui visio mield sämimađhâšem ravvimkuávdáást juáhhoo tiätu sämmilijn mađhâšemtuáimein, kiäh tuáimih eettisávt já kilelis vuovvijn.

Ulmen lii huksiđ kulttuursensitiivlii sämimađhâšemsertifisistemvuáháduv kriterijguin já indikaattorijguin čuávvuđ sämimađhâšem ovdâsvástádâslâšvuođâ já eettisii killeelvuođâ. Vuáháduv peht puáhtá tuođâštiđ pyevtittâs tâi palvâlus puigâvuođâ, ovdâsvástádâslâšvuođâ já eettisâš killeelvuođâ já tain puáhtá jyehiđ tiäđu.

Tai kuhes ovdedempargo vättee toimâiguin viggâp lääččiđ toimâpirrâs, mii tuárju puigâ, ovdâsvástádâslij já eettisávt kilelis sämipyevtittâsâi kištottâllâmnaavcâid. Sämimađhâšem sertifisistempargo lii joođoost.

Sämimađhâšem eettisiih ravvuuh

Sämitige čuákkim tuhhiittij ive 2018 ovdâsvástádâslii já eettisávt kilelis sämimađhâšem toimâprinsiipijd. Eettisij ravvui váldu-ulmen lii meddâlistiđ mađhâšem, mii ávhástâl sämmilâšvuođáin, sehe sämmiláid kyeskee puástutiäđu, mii leevvân mađhâšem peht. Nubben tiäddučuogâstâhhân lii turviđ mađhâšem ulguupiäláá aalmug kulttuurvuovijd já ärbivuovijd.

Piirroskuva festivaalialueelta, nainen sovittaa korvakoruja etualalla.  Piirroskuva iglun sisältä, missä shamaania esittävä mies pitää rituaalia yleisölle.

Koveh: Sunna Kitti.

Eettisiih ravvuuh láá uáivildum vuosâsaajeest sämisiärváduv ulguupiäláid mađhâšemtuáimeid sehe kuállejeijeid, kiäh puátih sämmilij päikkikuávlun. Sämitiggeest puoh maađhâšmân lohtâseijee pargo, mii lii porgum eettisij ravvui tuhhiittem maŋa, vuáđuduvá ravvui oovdedmân já ton visio olášutmân.

Sämitige ovdâsvástádâslii sämimađhâšem haavah láá olášuttum máttááttâs- já kulttuurministeriö torjuin.

Äigikyevdil